Alle organismen zijn afhankelijk van andere soorten en hun omgeving. Leven hangt samen met eco-systemen. Hoe groter de variatie in de leefomgeving, hoe robuuster het systeem, hoe minder impact een verstoring heeft, zoals `perioden van droogte’ of juist ‘heel veel neerslag’.
Tussen Millingen en Leuth aan de Zeelandsestraat is “Land van Ons” anderhalf jaar terug begonnen met 25 HA land. Het community project probeert letterlijk meer leven in de grond te krijgen met een grote diversiteit aan micro-organismen, schimmels. Het is verrassend dat er in korte tijd al veel resultaten zijn. Op het moment dat er leven in de grond zit, zaden nog kunnen kiemen kan er nog veel hersteld worden. Steeds meer soorten vinden hun plek. Ook boven de grond verandert het zichtbare deel met bomen en heggen en strokenteelt.
Zo ongeveer om de kavel van Land van Ons heen, komt een groot zonneveld met een groene buffer.
Het voordeel van de grootte is dat je kan zorgen voor robuuste randen met flink veel diversiteit. Dat sluit mooi bij elkaar aan denk je dan.
Maar de communicatie daarover is niet altijd helemaal soepel verlopen. In een eerdere opzet waren de panelen op het zuiden georiënteerd. Mogelijk nog versterkt door gedeeltelijk transparante panelen, was er zo ruimte tussen de rijen panelen. En dat vermindert de schaduw van de panelen. Een belangrijk effect daarvan is dat licht, lucht en vocht de grond nog gedeeltelijk bereiken.
In latere ontwerpen zijn de panelen oost-west gelegd. Tegen elkaar aan. Er ontstaat letterlijk een zee van panelen. Op de korte termijn, is dat commercieel gezien het meest interessant. Je vangt langer zonlicht op de panelen. Maar wanneer 30 jaar lang onder de zonnepanelen al het leven wordt geëlimineerd, blijft er niets van over. Om van deze klap te herstellen heeft de grond onder de panelen na afloop van 30 jaar energieopbrengst nog eens decennia nodig voor herstel van enig relevant bodemleven. Oost-west georiënteerde panelen leveren op de korte termijn iets meer op, maar de impact op de bodem is groter.
Het is aan de gemeente om in de onderhandelingen met de exploitant om ook de kwaliteit van het gebied na 30 jaar mee te nemen. Wellicht minder brede randen rondom het zonneveld in ruil voor alsnog een zuidoriëntatie van de panelen? Dat kan de moeite waard zijn. Er ontstaat zo ook samenhang tussen het Land van Ons en het zonneveld. In beide initiatieven wordt er aandacht besteed aan de bodem en het bodemleven onder de panelen. En wie weet wat die samenhang in verdere samenwerking nog meer oplevert?
