Algemene beschouwingen begroting 2021

Donderdag 5 november waren de algemene beschouwingen van de begroting voor 2021 in de gemeenteraad.

Onze fractievoorzitter Lesley liet een helder PvdA-geluid horen in onderstaande bijdrage.

Algemene bijdrage

2020 was een bijzonder en moeilijk jaar voor iedereen. Uiteraard met name door Corona. Wie had dit kunnen bedenken. We hebben elkaar weinig gezien, en dan nog meestal digitaal zoals nu.

Maar ook de coalitie zorgde af en toe voor bijzondere momenten! Evenals onze financiën. In korte tijd een tekort van 2.5 naar 5 miljoen! Het begrotingsdocument last-minute gewijzigd.
Een dekkingsplan toegevoegd zodat we over meerdere jaren een sluitende begroting hebben. Vast heel veel werk en op zich een goede oplossingsgedachte voor nu, maar daardoor wel een lastige klus om te lezen. Ik kan me voorstellen: zeker voor mensen die helemaal niets met de gemeente hebben. Vind maar eens uit wat de Begroting voor jou of jouw organisatie gaat betekenen.

Het zal een lastige klus zijn geweest voor de ambtenaren, dank voor het werk, maar ook zeker een lastige klus voor het college. De voor het CDA belangrijke punten, lage lasten voor de burger, zijn volledig losgelaten. Ook de reserves verdampen. En toch ineens geen grote kaalslag op het minimabeleid. Geen amendementen of moties. Blijkbaar is de coalitie er in de achterkamertjes toch met elkaar uitgekomen en dat op zich is toch wel een hele verrassing na de wendingen van vorige week!

Wat ons zorgen baart is het feit dat we voor ons allen een zeer onverwachte extra tegenvaller hadden van maar liefst 2,5 miljoen. Dat is niet niks. Onze lijstjes waren eigenlijk al niets meer waard. Zijn we de grip kwijt?
Hierin is Corona nog niet eens meegenomen. Hogere kosten binnen de zorg en te weinig tegemoetkoming vanuit het rijk is een belangrijke oorzaak. Maar…ook ons beleid speelt mee.
Ondanks het werk dat is gedaan, zorgt het herstelplan Sociaal Domein op dit moment bij ons nog niet voor vertrouwen dat dit niet meer gaat gebeuren.
We willen terug naar de situatie in 2018. Maar HOE willen wij dat dan gaan doen? Want we zagen deze tekorten echt niet aankomen, waarom in 2021 dan wel? Er zitten te veel onduidelijkheden in, te veel zaken die anders geïnterpreteerd kunnen worden. Bijvoorbeeld, ” Normaliseren “, wie bepaalt wat normaal is. We moeten niet op de stoel gaan zitten van de deskundigen en medici.
Voor de toekomst maak ik me zorgen over de plannen in het herstelplan domein. Bijvoorbeeld op de bezuinigingen op de mantelzorgers, ingeboekt vanaf 2022.
Volgend jaar krijgen we een uitwerking hoe dat dan zou kunnen. Ik wacht dat af en kom er dan op terug.
Er had hoe dan ook eerder ingegrepen moeten worden. Er ligt al een evaluatie uit 2017, maar men komt maar niet aan toe om met de verbeterpunten aan de slag te gaan.
In 2021 moet dat toch wel echt gaan gebeuren.

Ik kan mij dan ook helemaal vinden in de reactie van de WMO adviesgroep. Het is ook jammer dat deze groepen te weinig of niet, of pas nadat ze zelf aan de bel trekken, worden betrokken bij deze ingrijpende beslissingen. Ik vraag daar extra aandacht voor in 2021. Want ik hoor vaker dat dit een punt is.

In december ligt het voorstel voor de Regio Arnhem-Nijmegen voor. Ook daar zullen wij kritisch over zijn en houd ik een voorbehoud. Er gaat veel geld naar toe, maar het blijft toch een onzichtbaar gebeuren, ver van ons bed show. We willen meer zien van de resultaten.

Verder is het jammer dat de afgelopen tijd niet is gebruikt door het college om de bezuinigen beter te onderbouwen.
We zijn in feite blijven hangen bij de lijstjes die zijn ingediend. Bezuinigen zonder te weten wat het gaat betekenen. Dat is de verkeerde volgorde.
Kijk naar de bibliotheek, kijk naar Forte Welzijn. De gevolgen zijn niet te overzien. De bezuinigingen zijn toegepaste noodgrepen, maar ga eerst onderzoeken wat kan voordat je een bedrag afraamt. Beiden gaven aan mogelijkheden te zien, maar niet ad hoc en met medewerking van de gemeente. Zo’n compleet beeld, in plaats van cijfer gedreven, had mij een heel ander gevoel gegeven.

Ondanks veler verzoek ook geen analyse over de eigen organisatie. Dat gaat niet per se over fte’s, maar kan op vanalles zien. Dat vond ik wel echt teleurstellend.
Wellicht kunnen we niet bezuinigen, maar laat het dan eens zien! Van andere organisaties vragen we direct om een bezuiniging financieel ingegeven en bij onszelf ramen we alleen maar meer. Of dat nu voor ict is, vergaderruimten (terwijl we juist meer thuiswerken), extra formatie of anderszins. Ik vind niet dat we dit kunnen maken.

Ook nog steeds geen kritische blik op het accommodatie- en subsidiebeleid. Ondanks beloften en door velen gevraagd. College, this was the moment….! we gaan dit toch niet over de bestuursperiode heen tillen?

Gelukkig is ons minimabeleid last minute toch net niet helemaal om zeep geholpen. Tenzij het amendement van de vvd er alsnog door komt natuurlijk…
Men zegt dat deze plotselinge wijziging kwam door Corona, maar ik denk dat onze columns toch ook wel enige invloed hadden….
Die 52.000 had er wat ons betreft dan ook nog wel bij gekund.

Er hadden veel amendementen ingediend kunnen worden. Veelal komt dit toch neer op dat ad hoc beleid. Gemis aan visie, sturing en consistent beleid. Het risico bestaat dat de bezuinigingen op de langere termijn juist zorgen voor veel grotere tekorten en langdurige problemen.

Dit jaar niets over diversiteitsbeleid. Zoals beloofd gaan de partijen D66, GroenLinks en PvdA ermee aan de slag en komen we daar bij jullie op terug.

Wellicht ook verrassend, dit jaar vanuit ons niets over het centrum in Groesbeek. Maar wees niet bang, daar komen we wel op terug als we daar eindelijk eens wat van gaan zien.

Blij met de woonagenda. Bouwen bouwen, actie actie, aan de slag!

De 100.000 svp besteden aan forte welzijn projecten conform de brief.

Haal meer externe subsidies binnen. Zie ook formatie Woonagenda. Help onze organisaties om externe subsidies binnen te krijgen, zodat ze zoveel mogelijk door kunnen gaan met hun werk ondanks de financiële beperkingen. Al hadden deze mogelijkheden en analyses vooraf bekend moeten zijn en mee moeten worden genomen in de begroting.

Financieel heb ik de hoop dat volgend jaar positievere berichten komen vanuit landelijke compensatie en dit ons wat meer lucht gaat geven.
Zeker natuurlijk als de PvdA weer wat meer te zeggen krijgt, zie het nieuwe verkiezingsprogramma.
En dat we als gemeente de grip toch weer zien terug te krijgen. Maar dan wel zonder dat de kwetsbaren uit onze samenleving daarvan de dupe zijn.

We krijgen vandaag ook geen maaltijd bij de begrotingsvergadering; alle kleine beetjes helpen laten we maar zeggen…

De Pvda is ervoor dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen en dat we geen beslissingen nemen die ‘penny wise’, maar ‘pound foolish’ zijn. Bezuinigingen op korte termijn, maar die op langere termijn nog veel meer problemen op gaan leveren. Door zonder analyse en onderzoek opnieuw te bezuinigen op de bibliotheek, Forte Welzijn, sociaal domein enzovoorts is geen sprake van een slimme bezuiniging. Financieel gedreven. De begroting staat vol met een ” catch-22″: het is gewoon onmogelijk om de voorgestelde gewenste uitkomst te krijgen.
We zitten hier zelf misschien wel in een Catch-23….

En voor het dekkingsplan, sluitend aan het einde van 2024: tja, we hebben de gemeenteraadsverkiezingen in 2022, dan lossen wij het die laatste jaartjes wel op… ?

Ik wens ons allen veel succes het komende jaar en jaren. En met deze begrotingsvergadering.

Lesley