Toeslagenaffaire, nu met antwoorden

Ons raadslid Lesley heeft de volgende kwestie op 1 februari j.l. aan de orde gesteld bij het college.
Hieronder zijn de antwoorden van 2 maart j.l. verwerkt.

Schriftelijke politieke vragen over ‘Toeslagenaffaire’.

Het toeslagenschandaal maakte vele ouders tot slachtoffer van een ongekende en onrechtmatige fraudejacht. Het rapport “ongekend onrecht” schokte het vertrouwen in de rechtsstaat. Herstel van dat vertrouwen begint met het snel en ruimhartig compenseren van de getroffen ouders. Ook gemeenten kunnen daarbij een rol spelen.
Na stevige druk vanuit onder meer de VNG, sluit de belastingdienst nu overeenkomsten met verschillende gemeenten, zodat gemeenten weten om wie het gaat en kunnen helpen.

1. Vraag: Is bij uw college bekend of in onze gemeente ook sprake is van slachtoffers van deze toeslagenaffaire?
   Zo ja, om hoeveel inwoners gaat dit? Heeft u contact met hen gehad?
   Zo nee, is of gaat onze gemeente een overeenkomst met de belastingdienst aan zodat de gemeente weet wie in onze gemeente getroffen zijn in deze toeslagenaffaire?
   Zie artikel van 28 januari jl. “Gegevens slachtoffers toeslagenaffaire toch gedeeld”.
    
   Antwoord: In de gemeente Berg en Dal zijn ook gedupeerden van de kinderopvangtoeslagaffaire. Zover wij nu weten hebben 15 personen uit onze gemeente zich gemeld bij de belastingdienst. Met één daarvan hebben we contact en loopt een hulpaanbod. Deze persoon had zichzelf ook rechtstreeks bij de gemeente gemeld. Van de andere personen moeten we de contactgegevens nog ontvangen. Hierover loopt een procedure met de belastingdienst.
    
2. Vraag: Indien binnen onze gemeente ook sprake is/blijkt te zijn van slachtoffers van de toeslagenaffaire, bent u dan bereid om deze mensen te ondersteunen? Bijvoorbeeld door, net als de gemeente Nijmegen, over te gaan tot het vooruitzicht van kwijtschelding van gemeentelijke schulden (mits dat voor hen voordelig uitpakt)? En door erop toe te zien dat – in overleg met getroffen ouders – de onterechte kwalificatie als fraudeur uit zo veel mogelijk (gemeentelijke) registers wordt geschrapt?
    
   Antwoord: De gedupeerden gaan we ondersteunen. We kijken naar wat nodig is en zullen in de volle breedte hulp aanbieden o.a. op de terreinen van huisvesting, psychisch welbevinden, schulden, inkomen, zorg en de opvoeding van kinderen. De onterechte kwalificatie als fraudeur in de gemeentelijke registers wordt bij deze mensen geschrapt als blijkt dar zij daadwerkelijk tot de gedupeerde van de kinderopvangtoeslagaffaire behoren. Als het nodig is kunnen we de gemeentelijke vorderingen op hen kwijtschelden. Dit zal zijn op het moment dat er duidelijkheid is over de strategie en het kader van álle schulden (welke dan ook) van deze gedupeerde ouders *). Samen met andere gemeenten gaan we afspraken maken met het Rijk over de compensatie aan gemeenten en de uitvoeringsvraagstukken (juridisch, operationeel, ICT-technisch, gegevensuitwisseling) die aan de kwijtschelding van de gemeentelijke vorderingen ten grondslag liggen **).
    
3. Vraag: In de media verschenen vandaag berichten over het gebruik van algoritmes door gemeenten, in het bijzonder bij het opsporen van fraude en/of risicoprofilering bij diverse problematiek.
   Gebruikt onze gemeente ook algoritmes zoals deze en zo ja, wanneer / welke?
    
   Antwoord: De gemeente Berg en Dal maakt geen gebruik van algoritmes. Team inkomen en participatie en de sociale teams maken gebruik van software die deze mogelijkheid niet heeft.
    

*) Daarmee voorkomen we dat niet de gedupeerde ouders, maar de private schuldeisers van de kwijtschelding profiteren vanwege het wegvallen van de preferente positie van de gemeente.
**) Gemeenten hebben duidelijkheid nodig welke vorderingen het betreft (gemeentebelastingen, Participatiewet, kredieten) en wie de gedupeerde ouders zijn. Naast de financiële, juridische en
operationele vraagstukken die hiermee samenhangen. Plus de benodigde gegevensuitwisseling om dit daadwerkelijk te kunnen realiseren.